واکنش‌ها به پیشنهاد رفراندوم روحانی/ انتقاد رسانه‌های اصولگرا به سخنان رییس جمهور/ به جای رفراندم نظرسنجی کنید!

حسن روحانی رییس جمهور روز گذشته در دانشگاه تهران برای چندمین بار درخواست برگزاری همه پرسی را تکرار کرد. رییس جمهور پیش‌تر نیز بار‌ها این موضوع را بیان کرده و حالا می‌گوید باید در مسائل استراتژیک به رای مردم رجوع کنیم.

جارستان_ واکنش‌ها به پیشنهاد رفراندوم روحانی؛ دو قطبی انتخاباتی در کار است؟
حسن روحانی در جمع دانشگاهیان صریح‌تر درباره “همه پرسی” سخن گفت. او تا پیش از این کمتر به این صراحت درباره اختلاف اصلی موجود در میان مقامات کشور سخن می‌گفت. روحانی درباره یک اختلاف استراتژیک حرف زد.
او گفت: «۴۱ سال است هنوز به جواب روشن و قاطع نرسیدیم؛ عده‌ای می‌گویند تعامل سازنده با دنیا و عده‌ای هم می‌گویند تقابل مداوم؛ عده‌ای می‌گویند دشمن را باید بشکنیم و عده‌ای هم می‌گویند می‌شود بسیاری مشکلات را حل کرد؛ اما اینکه استراتژی تعامل باشد یا تقابل؛ این مساله است.»
روحانی در ادامه با اشاره به اختلافات بر سر برجام گفت: “دعوا سر برجام نیست چراکه برجام جای دعوا ندارد بلکه دعوا سر مسئله بزرگ‌تر و مسئله بالاتری است.”
رییس جمهور  این مسئله بزرگ را اینگونه توضیح داد «یک عده‌ای می‌گویند که وقت تلف می‌کنید با خارجی‌ها حرف می‌زنید، عمر شریف را تلف می‌کنید. ما باید قوی باشیم و خارج را تهدید کنیم و روزی خارجی‌ها در برابر ما تواضع می‌کنند و به زانو درمی‌آیند و دستمان را می‌بوسند و تمام می‌شود. عده‌ای می‌گویند این راه نیست و با جنگ مدام به نتیجه نمی‌رسیم.»
این برای اولین بار است که روحانی اینگونه صریح درباره درخواستش برای برگزاری همه پرسی سخن می‌گوید. این اظهارات تفسیر‌های مختلفی را در پی داشته و انتقادات زیادی را بر انگیخته است.
منظور روحانی از همه پرسی مذاکره با آمریکاست؟
امروز روزنامه کیهان درخواست “همه پرسی” روحانی را اینگونه ارزیابی کرد: «رئیس‌جمهور که ۷ آبان ۹۶ مذاکره با آمریکا را دیوانگی خوانده بود، دیروز پیشنهاد کرد این موضوع به رفراندوم گذاشته شود!»
حسین شریعتمداری مدیرمسئول این روزنامه نیز در یادداشتی تحلیلی به سخنان روحانی پاسخ داد و با استفاده از این برداشت که منظور روحانی همه پرسی برای مذاکره با آمریکاست آن را نقد کرد.
شریعتمداری با اشاره به مذاکرات هسته‌ای ایران با آمریکا نوشت: «خب، نتیجه چه بود؟ اگر بفرمایید نتیجه «هیچ» بود! جفا کرده و از بیان واقعیت دور شده‌اید، چرا که صنعت هسته‌ای کشور را از بین بردید، ده‌ها امتیاز نقد به حریف دادید، بسیاری از امکانات و ظرفیت‌های کشور را هزینه کردید، به جای لغو تحریم‌ها که هدف اصلی مذاکره بود، تحریم‌های فراوان دیگری را هم به ملت تحمیل کردید و …»
او تاکید کرد: «بنابراین آنچه به دست آوردید فقط «هیچ» نبود! بلکه ده‌ها پله پائین‌تر از هیچ بود.»
روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران نیز با اشاره به خلوت بودن مراسم آغاز سال تحصیلی و صندلی‌های خالی سخنرانی روحانی از پیشنهاد رفراندوم در این مراسم انتقاد کرد.
این روزنامه نوشت: “فعالان سیاسی به پیشنهاد رفراندوم روحانی واکنش نشان دادند و گفتند در مقابل صندلی‌های خالی و در خلوت‌ترین افتتاحیه‌های ۴۰ سال اخیر دانشگاه‌ها چگونه از همه‌پرسی برای «چیز‌هایی که ۴۰ سال است درباره آن بحث می‌کنیم»‌سخن می‌گویید؟!”
این روزنامه همچنین در تفسیری بر سخنان روحانی نوشت: «پرداختن به حاشیه‌ها و عبور از متن مشکلات کشور و مردم گویی به رفتار ثابت رؤسای دولت‌ها طی سال‌های اخیر تبدیل شده است آن‌ها با درک این واقعیت که دیگر قرار نیست در معرض رأی ملت قرار گیرند و از سویی پاسخی برای عملکرد غیرقابل دفاع خود مقابل ملت ندارند، کوتاه‌ترین راه ممکن را برای فرار از ناکارآمدی‌های اجرایی انتخاب می‌کنند؛ «حاشیه‌پردازی برای مشغول سازی و تصویر دوقطبی‌های کاذب.»
روزنامه فرهیختگان وابسته به دانشگاه آزاد نیز سخنان روحانی را “تکرار” خواند و با عنوان “عکس یادگاری با قانون اساسی” از آن یاد کرد.
دو قطبی انتخاباتی
خبرگزاری اصولگرای مهر سخنان روحانی را در راستای انتخابات اسفند ماه تحلیل کرد. این خبرگزاری نوشت “سخنرانی امروز روحانی در دانشگاه تهران نشان داد که باید تا روز برگزاری انتخابات در اسفندماه ۹۸ منتظر دوقطبی‌های جدید از سوی رئیس‌جمهور و جریان سیاسی و رسانه‌ای حامی او باشیم.”
به نوشته این خبرگزاری روحانی از دوگانه «تعامل سازنده/تقابل مستمر» رونمایی کرده است.
انتخابات مجلس شورای اسلامی اسفند ماه سال جاری برگزار می‌شود و در حال حاضر اصلاح طلبان و میانه رو‌ها در وضعیت نامناسبی برای موفقیت در این انتخابات به سر می‌برند. بسیاری از ناظران معتقدند با تداوم روند کنونی اصولگرایان دست بالا را در انتخابات خواهند داشت.
تحلیل انتخاباتی سخنان روحانی فقط از سوی اصولگرایان مطرح نیست. بلکه احمد زیدآبادی تحلیلگر مستقل مسائل سیاسی نیز برداشت‌هایی انتخاباتی از سخنان روحانی دارد.
زیدآبادی در کانال تلگرام خود با اشاره به سخنان شفاف رییس دولت درباره وجود اختلاف در حکومت بر سر نوع برخورد با کشور‌های غربی نوشت: “ظاهراً آقای روحانی این ناسازگاری را به عمد فریاد زده است تا نشان دهد که او و دولتش در پی دستیابی به توافق تازه‌ای با اروپا و آمریکا هستند، اما جناح دیگر ادامۀ مقابله‌جویی را در دستور کار خود دارد.”
زید آبادی با اشاره به اینکه “روحانی در مقام ریاست جمهوری، اختیار لازم را برای تصمیم‌گیری در امور استراتژیک و تعیین‌کننده ندارد”، نوشته است: “شاید با آگاهی از همین واقعیت، روحانی بحث مراجعه به آراء عمومی و برگزاری رفراندوم را برای تعیین تکلیف سیاست خارجی پیش کشیده است.”  اما به عقیده زید آبادی این راه پر پیچ و خم است که “حتی نزدیک شدن به آن نیز واقع‌بینانه به نظر نمی‌رسد.”
احمد زید آبادی در ادامه برداشت دیگری ارائه می‌کند و می‌گوید: «روحانی احتمالاً موضوع رفراندوم را به این دلیل مطرح کرده است که آن را به مطالبه‌ای عمومی تبدیل کند؛ مطالبه‌ای که در انتخابات مجلس آینده، شعار اصلی کاندیدا‌های حامی دولت و عامل پیروزی آن‌ها شود.»
با این حال این تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است که مشکل اصلی روحانی این است «سخنانش پژواک لازم را در جامعه پیدا نمی‌کند. گرچه به نظر می‌رسد طیف وسیعی از مردم با محتوای این نوع سخنان موافق باشند، ولی آن‌ها دیگر روحانی را به عنوان سیاستمداری که قادر به عمل به وعده‌هایش باشد، به رسمیت نمی‌شناسند.»
به جای رفراندم نظرسنجی کنید!
رسانه‌ها و تحلیلگران اصلاح طلب سخنان رییس جمهور را به شکل ویژه‌ای پوشش داده اند، اما کمتر به بررسی ابعاد آن پرداخته اند.
صادق زیباکلام پیشنهاد متفاوتی به حسن روحانی داده است. او با اشاره به سخنان رییس جمهور در جمع دانشگاهیان در توئیتی نوشت: «جناب روحانی بزرگوار، خودتان هم نیک میدانید که برگزاری رفراندم برسر سیاست خارجی یک طنز تلخ بیشتر نیست. نه اقلیت انقلابی چنین اجازه ایی میدهد و نه شما خیلی اهل ایستادن بر روی آن هستید. بجای آن یک نظر سنجی ساده برگزار نماییدکه درآن از مردم پرسیده شود آیا “موافق آمریکا ستیزی هستند یا نه؟ “»
با وجود اینکه ناظران امید زیادی به پیشبرد پیشنهاد “رفراندوم” از سوی روحانی ندارند، اما حسام الدین آشنا مشاور روحانی در این باره در توئیتی نوشت: «سخنان دیروز روحانی در دانشگاه تهران در مورد مسائل راهبردی، مجملی بود از مباحث مفصلی که قابل طرح در مجامع علمی و رسانه ملی است.»
بعید است این سخنان آنگونه که آشنا می‌گوید در رسانه ملی و مجامع علمی بررسی شود. در واکنش به سخنان آشنا، وحید یامین پور از مجریان تلویزیون و فعالان رسانه‌ای اصولگرا خطاب به آشنا نوشت: «آقای دکتر ایشان همان حرف‌هایی را تکرار کرد که پانزده سال پیش با کمک امثال سریع‌القلم در نشریات لاکچری و رانتی مرکز تحقیقات زده بود. حرف جدیدی نبود. صد البته ما راضی‌تر بودیم که ایشان به عنوان یک آکادمیسین تا ابد فقط حرف می‌زد و فقط مقاله منتشر می‌کرد.» /تیک